وقتی چیپ روی مین برد Mainboard و مادربرد Motherboard نیاز به تعمیر داشته باشد، به کار گرفتنِ ابزارهای معمول جهت ریبال و تعویض چیپ مانند دستگاه IR و هیتر های متداول، در اکثر موارد منتهی به آسیب های بسیار جدی به مادربرد می‌گردد که از آن جمله می‌توان به ذوب شدن قطعه ها، تاب برداشتن مادربرد، سوختن چیپ و احیانا قطعات الکترونیکی در اطراف آن اشاره نمود. اگر قصدمان این باشد که از اینگونه آسیب ها جلوگیری کنیم، باید از دستگاه بی جی ای ماشین BGA Machine، که به نام های دستگاه تعویض چیپ یا دستگاه تعویض چیپست مادربرد نیز معروف است، استفاده شود.
در این مقاله آموزشی، با انواع حالات و موارد استفاده از دستگاه تعویض چیپ بی جی ای ماشین BGA Machine آشنا خواهید شد.
دستگاه بی جی ای ماشین BGA Machine چیست؟
کلمه بی جی ای BGA مخفف عبارت Ball Grid Array است یعنی پایه های توپ قلع که به صورت منظم در یک آرایش مربعی چیده شده باشند. در واقع، چیپ های سی پی یو CPU و گرافیک BGA به این نام خوانده می‌شوند. از آنجایی که ظرافت و دقتِ طراحی و میزان حساسیت آن ها زیاد است، امکان آن وجود ندارد که با روش های سنتی و قدیمی مانند استفاده از دستگاه IR یا سشوار صنعتی و یا لحیم کاری، اقدام به تعویض و تعمیر آن ها نمود.
معمولا میزان حرارتی را که لازم است با آن، چیپ جابجا شود و مدت زمان دقیق حرارت دهی برای هر مین برد که برحسب جنس و تعداد لایه های آن فرق می‌کند، در پیوست (ضمیمه) دستگاه توسط کارخانه سازنده ارائه می‌گردد.
در چه مواردی از دستگاه بی جی ای ماشین تعویض چیپ استفاده می‌شود؟
معمولا میزان حرارتی را که لازم است با آن، چیپ جابجا شود و مدت زمان دقیق حرارت دهی برای هر مین برد که برحسب جنس و تعداد لایه های آن فرق می‌کند، در پیوست (ضمیمه) دستگاه توسط کارخانه سازنده ارائه می‌گردد. این مقدار حرارت بایستی به حدی دقیق و حساب شده به چیپست مادربرد وارد شود که به قطعات موجود در مجاورتِ چیپ آسیب وارد نشود.
استفاده و کاربردِ عمده ی دستگاه بی جی ای ماشین BGA Machine در رفعِ عیوبِ مرتبط با اتصال نادرست و یا نامناسبِ پایه های چیپ به مادربرد خلاصه می‌گردد. این عیب در میان تعمیرکاران محترم به لحیم سرد شهرت داشته و زمانی به وجود می‌آید که به دلیل گذشتِ زمان و یا تغییر حرارتیِ چیپ، این امکان وجود دارد که پایه های مذکور در جای خود قرار نگرفته و اتصال آن‌ها به سوراخ برد قطع می‌گردد.
برای رفع عیبِ فوق الذکر، در مجموع، سه راه حلِ کلی وجود دارد:
- Resoldering ری سولدرینگ: پایه های قلع بدون جدا شدن از روی چیپست مادربرد، توسط دستگاه تعویض چیپ (BGA ماشین) حرارت داده می‌شوند. این حالت، بیشترین درصدِ خطا را دارد و ممکن است تعمیر به خوبی به انجام نرسد.
- Reball ریبال: در این حالت، پایه های قلع آی سی تعویض شده و بازسازی می‌گردند. چیپ با حرارت وارده به مادربرد توسط دستگاه بی جی ای BGA با دقت از روی مادربرد برداشته شده و پس از آن، بایستی باقیمانده های پایه های قبلی از محل اتصال مادربرد و چیپ پاکسازی گردد. در این حالت، پس از پاکسازیِ محلِ اتصال، با لایه‌ای از خمیر AMTECH امتک پوشانده می‌شود. گفتنی است که خمیر AMTECH توپ های قلع را در چیپ نگه می‌دارد. در ادامه، شابلون مرتبط با نقشه مخصوص چیپ بر روی قطعه قرار داده شده، و توپ قلع Solder Ball بر روی آن غلتانده می‌شود. توپ قلع در سوراخ مورد نظر قرار گرفته و بدین ترتیب، پایه مورد نظر در چیپ تعویض می‌گردد. در مرحله پایانی، مادربرد توسط دستگاه تعویض چیپ BGA Machine مجددا حرارت داده می‌شود.
- Rework ریورک: این حالت در زمانی رخ می‌دهد که خرابی کامل پیش بیاید یا به عبارت دیگر، چیپ بسوزد. معمولا به دلیل حرارت بیش از حد، ضربه و یا نوسان جریان برق، چیپ می‌سوزد. بنابراین، تنها راه این است که چیپ سوخته را برداریم و با چیپ جدید جایگزین کنیم.
از کدام مدل دستگاه بی جی ای ماشین BGA Machine استفاده کنیم؟
کارشناسان فنی مجموعه انفورماتیک پارسه پس از چندین سال تجربه مستمر در زمینه پشتیبانی دستگاه بی جی ای ماشین BGA Machine پیشنهاد می‌کنند که تعمیرکاران محترم در رسته های لپ تاپ، تلویزیون و بردهای صنعتی، از نوع و مدلی از دستگاه تعویض چیپ استفاده کنند که متناسب با کارشان باشد:
لپ تاپ
مدل BGA DH 5860
مدل BGA ZM 6110
مدل BGA ZM 6200
تلویزیون
مدل BGA DH 5860 : دستگاه دستی و مناسب برای کارهای عمومی تعمیرات
مدل BGA ZM 6110 : دستگاه نیمه اتوماتیک و مناسب برای کارهای ظریف
مدل BGA AM 6200 : دستگاه تمام اتوماتیک و دارای دوربین (لوپ) فوق پیشرفته و مناسب ترین گزینه برای تعمیر تلویزیون
بردهای صنعتی
مدل BGA ZM 6200 : زیرا بردهای صنعتی دارای حساسیت بسیار بالایی هستند.
مزایای خرید دستگاه بی جی ای ماشین تعویض چیپست از انفورماتیک پارسه
از آنجایی که انفورماتیک پارسه نماینده انحصاری شرکت های Seamark ZM و DH در ایران می‌باشد، تنها با خرید از این مجموعه می‌توانید از مزایای ذیل بهره‌مند شوید:
- گارانتی معتبر یک ساله
- آموزش مقدماتی به صورت رایگان
- بن تخفیف ویژه خرید مواد مصرفی تعویض چیپ گرافیک
- ارائه آپدیت های پروگرام در صورت ارائه از طرف شرکت Seamark ZM
- پشتیبانی فنی تا 6 ماه بعد از خرید
